در دنیای دیجیتال که روزبه‌روز گسترده‌تر می‌شود، تلگرام به یکی از پلتفرم‌های مهم ارتباطی تبدیل شده و میزبان گروه‌ها و کانال‌های عمومی متعددی است. در این فضاهای عمومی، روزانه حجم زیادی از اطلاعات رد و بدل می‌شود.
برای پژوهشگران، تحلیلگران و محققانی که در حوزه اطلاعات متن‌باز (OSINT) فعالیت می‌کنند، ابزارهایی که بتوانند به‌طور مؤثر در این داده‌های عمومی جست‌وجو کنند، بسیار ارزشمند هستند. یکی از این ابزارها که توجه زیادی را جلب کرده، ربات تلگرامی @SearchLogsRobot است که توسط پروژه Telelog توسعه یافته است.
@SearchLogsRobot چیست و چگونه کار می‌کند؟
@SearchLogsRobot در اصل ابزاری خودکار برای فهرست‌کردن و جست‌وجوی پیام‌های عمومی در گروه‌های بزرگ تلگرام است. مهم است بدانیم که این ربات هیچ‌گونه دسترسی به چت‌های خصوصی، گروه‌های بسته یا اطلاعات شخصی کاربران (فراتر از آنچه به‌صورت عمومی منتشر شده) ندارد. عملکرد اصلی آن، طبق توضیحات سازندگان در آدرس https://teletype.in/@telelog/legal_rus، جمع‌آوری پیام‌هایی است که کاربران داوطلبانه در گروه‌های عمومی و پرمخاطب تلگرام منتشر کرده‌اند.
قابلیت اصلی این ربات، توانایی جست‌وجو در میان حجم انبوه پیام‌های عمومی و شناسایی اطلاعات خاصی در رابطه با فعالیت‌های یک کاربر یا محتوای منتشرشده است. کاربران می‌توانند با وارد کردن یک آیدی تلگرامی (مثلاً @example) با این ربات تعامل برقرار کنند. سپس، ربات بر اساس دیتابیس خود پیام‌های عمومی مرتبط با آن آیدی را جست‌وجو کرده و نتیجه را ارائه می‌دهد.
قابلیت‌های کلیدی و کاربردهای OSINT
امکانات این ربات دقیقاً در راستای اهداف جمع‌آوری اطلاعات متن‌باز طراحی شده‌اند، از جمله:
ردگیری ردپای عمومی کاربران
- شناسایی گروه‌های فعال: ربات می‌تواند فهرستی از گروه‌های عمومی را که کاربر موردنظر در آن‌ها پیام ارسال کرده، نمایش دهد؛ این امر به شناخت علاقه‌مندی‌ها و ارتباطات عمومی کاربر کمک می‌کند.
- بازیابی پیام‌های عمومی: محققان می‌توانند متن دقیق پیام‌هایی که کاربر در گروه‌ها ارسال کرده را استخراج کنند تا درک بهتری از دیدگاه‌ها یا اطلاعات منتشرشده توسط او پیدا کنند.
تحلیل محتوا و ارتباطات
- ردیابی پیام‌های فوروارد شده: در برخی موارد، ربات می‌تواند کانال منبع پیام‌هایی که کاربر به گروه‌ها فوروارد کرده را شناسایی کند؛ این قابلیت برای پیگیری جریان اطلاعات یا تبلیغات بسیار مفید است.
- تحلیل روندها و کلمات کلیدی: هرچند این جزو وظایف اصلی ربات نیست، اما داده‌های جمع‌آوری‌شده می‌توانند توسط پروژه Telelog برای شناسایی موضوعات داغ، کلیدواژه‌های پرکاربرد یا روایت‌های نوظهور مورد تحلیل قرار گیرند.
نمونه کاربردهای عملی در OSINT
کاربردهای این ربات در حوزه‌های مختلف OSINT متنوع هستند:
- روزنامه‌نگاری تحقیقی: خبرنگاران می‌توانند برای راستی‌آزمایی اطلاعات، پیگیری اظهارات عمومی افراد یا تحلیل روایت‌های پیرامون رویدادهای روز از آن بهره بگیرند.
- رصد برندها و تحقیقات بازار: شرکت‌ها می‌توانند با رعایت چارچوب‌های اخلاقی و تنها در داده‌های عمومی، بحث‌های مربوط به برند خود یا رقبایشان را دنبال کنند.
- پژوهش‌های امنیتی: تحلیلگران امنیتی می‌توانند فعالیت‌های عمومی گروه‌ها یا افراد مرتبط با اطلاعات نادرست یا فعالیت‌های خطرناک را تحت نظر بگیرند (البته در چارچوب اطلاعات عمومی).
- مطالعات دانشگاهی: پژوهشگران علوم اجتماعی می‌توانند از این ابزار برای بررسی الگوهای ارتباطی، جوامع آنلاین و گسترش ایده‌ها در فضاهای دیجیتال بهره ببرند.
نحوه استفاده از @SearchLogsRobot
استفاده از این ربات بسیار ساده است. کافی است وارد گفت‌وگو با ربات در آدرس https://t.me/SearchLogsRobot شوید. سپس آیدی موردنظر (مثلاً @username) را وارد کنید. ربات پس از پردازش، اطلاعات مربوط به پیام‌ها و گروه‌های عمومی آن کاربر را نمایش خواهد داد.
نکات مهم و ملاحظات اخلاقی
با اینکه @SearchLogsRobot امکان مشاهده‌ای قدرتمند از فضای عمومی تلگرام فراهم می‌کند، رعایت چند نکته ضروری است:
- دسترسی فقط به اطلاعات عمومی: ربات هیچ‌گونه دسترسی به پیام‌های خصوصی، گروه‌های بسته یا داده‌های غیردر دسترس عمومی ندارد.
- محدوده پوشش: قدرت جست‌وجوی ربات بستگی به دامنه و تعداد گروه‌هایی دارد که تحت پایش و فهرست‌برداری قرار می‌گیرند. بنابراین ممکن است برخی گروه‌ها در پوشش آن نباشند.
- نوسانات داده: امکان حذف پیام‌ها یا تغییر آیدی کاربران وجود دارد؛ این موضوع ممکن است دقت و جامعیت اطلاعات استخراجی را تحت‌تأثیر قرار دهد.
- رعایت اخلاق و قانون: همانند دیگر ابزارهای OSINT، استفاده از این ربات باید مسئولانه، اخلاق‌مدار و مطابق قوانین باشد. حتی داده‌های عمومی نیز دارای حدودی از حریم خصوصی هستند که باید محترم شمرده شوند.
نتیجه‌گیری
ربات‌هایی مانند @SearchLogsRobot نماینده نسل جدیدی از ابزارهای اطلاعاتی هستند که به فعالان OSINT کمک می‌کنند تا نظم و معنایی در حجم انبوه داده‌های تولیدشده در پلتفرم‌هایی مانند تلگرام بیابند. با تمرکز صرف بر داده‌های عمومی، این ابزار راهکاری غیرتهاجمی و مؤثر برای تحلیل فعالیت‌های کاربران، پیگیری جریان اطلاعات و بررسی روندهای رایج در جوامع آنلاین فراهم می‌سازد. مشروط بر رعایت چارچوب‌های اخلاقی و شناخت درست از قابلیت‌ها و محدودیت‌های آن، @SearchLogsRobot می‌تواند ابزار ارزشمندی برای هر فردی باشد که نیازمند تحلیل فضای عمومی تلگرام است.
